In oktober stond er een artikel in de JSW (jaargang 103, nummer 2) over schooltaalwoorden (Verhallen, 2018). In het artikel wordt aangegeven dat kennis van de woorden in een tekst een basisvoorwaarde is voor het begrip van de tekst. Leerlingen moeten minimaal 85 – 90 procent van de woorden kennen om de tekst te kunnen begrijpen.
Tekstbegrip is dan ook in hoge mate afhankelijk van woordbegrip. Als je goede resultaten wilt behalen, moet je aandacht besteden aan woordenschat. En daar horen naast de specifieke vakwoorden ook de algemene schooltaal- en vaktaalwoorden bij. Daarbij kun je niet wachten tot de woorden opduiken in de tekst om ze dan kort uit te leggen. De woorden worden aangeleerd om ze uiteindelijk te gebruiken in de teksten en de teksten zijn nodig om de woorden uit te kunnen leggen. Woordenschatonderwijs met losse woorden is dus niet gewenst.
Wat is dan wel een goede manier?
Allereerst worden de lastige (schooltaal)woorden uit de tekst geselecteerd en het liefst met elkaar verbonden door ze te clusteren. Door de woorden aan te bieden als pre-teaching is er (ook op de lange termijn) meer leerwinst te halen. De geselecteerde woorden moeten allereerst uitgelegd worden aan de leerlingen: in logische clusters en in concrete situaties met veel zichtbare contextuele steun. Vervolgens gaan de leerlingen deze woordbetekenissen inoefenen. Tot slot kunnen de woorden worden ingezet in de tekst.
Hoe doet Kidsweek in de Klas dit?
Kidsweek in de Klas selecteert zowel specifieke vakwoorden, algemene schooltaalwoorden als algemene vaktaalwoorden uit de te behandelen tekst. De woorden worden als pre-teaching ingezet. Op deze manier leren de leerlingen de betekenis van de woorden aan de hand van een bijbehorende tekst, oefenen ze deze betekenis in een verwerkingsopdracht en passen ze de woorden vervolgens toe in de tekst. Daarbij probeert Kidsweek in de Klas de woorden aan te bieden in clusters, zodat de woorden gemakkelijker onthouden kunnen worden. Op deze manier geeft Kidsweek in de Klas woordenschatonderwijs een plek binnen de methode begrijpend lezen.
