Op de website Leertijd.nl verscheen een artikel over leesmotivatie door het aanbieden van rijke teksten. In het artikel wordt ingegaan op het belang van leesonderwijs dat kinderen en jongeren motiveert en aanzet tot diep geconcentreerd lezen, zodat ze de samenhang en de betekenis van een tekst ervaren. Joanneke Prenger en Gerdineke Silfhout van SLO vermoeden dat kinderen tijdens coronatijd met afstandsonderwijs weinig uitgedaagd zijn in het leesonderwijs en adviseren daarom om de komende tijd vooral in te zetten op het lezen. Dat wil zeggen: gebruikmaken van rijke teksten, modeling, scaffolding, peer lezen en het organiseren van interactie. Hoe kan Kidsweek in de Klas hierbij helpen?
Gebruik van rijke teksten
Bij al onze methodes (Kidsweek in de Klas – Begrijpend Lezen, Kidsweek in de Klas – Wereld & Taal en Kidsweek in de Klas – Compleet) werken we altijd met rijke teksten, geschreven door onafhankelijke journalisten. Rijke teksten hebben een goede taalkwaliteit, zetten aan tot denken en zijn niet of nauwelijks vereenvoudigd.
Met name scholen die begrijpend lezen willen integreren met het zaakvakonderwijs lopen er tegenaan dat de teksten die de methodes wereldoriëntatie aanbieden tamelijk arm zijn. Er is weinig variatie in woorden, er zijn slechte verbanden tussen zinnen en de teksten zijn vaak compact en staan vol school- en vaktaal (Janson & Prenger, 2019).
Zie hieronder voorbeelden van rijke teksten van Kidsweek. Het artikel gaat verder onder de afbeeldingen.
Modeling
Modelen houdt in dat je als leerkracht hardop verwoord wat in jouw hoofd gebeurt tijdens het lezen van een tekst. Je geeft de kinderen als het ware ‘een kijkje in jouw hoofd’, waardoor ze zien en leren wat er in het hoofd van een goede begrijpend lezer gebeurt voor, tijdens en na het lezen. Bij Kidsweek in de Klas – Begrijpend lezen bieden wij lesintructies aan waarin tips voor het modelen van teksten staan beschreven. Op die manier heb je als leerkracht houvast voor het bespreken van de tekst en het voordoen wat er in je hoofd gebeurt tijdens het lezen. Ook het maken van aantekeningen tijdens het lezen komt aan bod, waardoor kinderen al vroeg leren om te lezen ‘met de pen in de hand’.
Zie hieronder een voorbeeld van een lesinstructie van Kidsweek in de Klas. Het artikel gaat verder onder de afbeeldingen.
Scaffolding
In het artikel bespreekt Silfhout het belang van het aanbieden van rijke teksten die in oplopende moeilijkheidsgraad worden aangeboden. Deze opbouw en het ondersteunen hierbij noemen we ook wel scaffolding. Je biedt als leerkracht ondersteuning dat net iets boven het niveau van de leerling ligt, waardoor de leerling een hoger niveau kan bereiken. Naarmate de kennis van de leerling toeneemt, bouw je de ondersteuning weer af. Je zet de leerling als het ware in de steigers (scaffold).
Bij Wereld en Taal bieden we meerdere teksten over hetzelfde onderwerp aan. Kinderen verdiepen daardoor hun kennis over het onderwerp. Tel daarbij de inzet van het GRRIM-model en pre-teaching lessen op en de kinderen krijgen voldoende ondersteuning om klassikaal met de lessen Begrijpend Lezen mee te kunnen doen.
Interactie
Een ander belangrijk onderdeel van leesmotivatie is de interactie in de klas. Interactie organiseren gaat bijna als vanzelf met de suggesties voor werkvormen in de lessen Wereld & taal en Begrijpend Lezen. Daarnaast zijn de lesintructies opgebouwd aan de hand van het Gradual Realease of Responsibility Instruction model (GRIMM) gevolgd waarbij leerlingen in de ‘jullie-fase’ een deel van de tekst samen lezen en bespreken. Ook het interactief leren in onze digitale leeromgeving van LessonUp heeft een grote bijdrage aan de interactie in de klas. Bij de digitale lessen kan je namelijk gebruikmaken van onderdelen en werkvormen zoals video’s, een woordweb, sleepvragen en open vragen. Hierdoor blijft de betrokkenheid en interactie hoog tijdens het geven van de lessen Wereld & Taal en Begrijpend lezen.
Wil jij aan de slag met Kidsweek – Begrijpend lezen, Wereld & Taal of Compleet? Vraag dan een gratis informatiepakket aan!
Verder lezen
Heeft u nog vragen?
Wil je meer informatie over één of meerdere van de genoemde interventies? Neem vrijblijvend contact op met leraar én adviseur lesmethodes, Frank Snijders.
